تلنگری به سواد رسانه ای رسانه ها
در پست پیشین با تیتر : «رسانه ای که هنگام گاف گرفتن؛ «گاف» می دهد» اشاره ای داشتم به کم تخصصی برخی از افرادی که در رسانه ها فعالیت دارند. بحث سواد رسانه ای (Media Literacy) در ارتباطات جایگاهی مهم داشته و پژوهش های مفید و گوناگونی تاکنون ارائه شده است. یکی از مهمترین اهداف سواد رسانه ای افزایش سطح آگاهی مخاطبان با رسانه برای ایجاد ارتباطات دوسویه است.
در یک نگاه کلی به رسانه های آنلاین که بسیاری از آنها زیرساخت های سخت افزاری و نرم افزاری یک رسانه را دارا نیستند و به دلیل های اقتصادی و سیاسی و شخصی ایجاد شده اند و چون نگاهی تخصصی و حرفه ای بر بسیاری از آنها حاکم نیست، صاحبان و فعالان اینگونه رسانه ها پیش از زمینه سازی سواد رسانه ای برای مخاطبان خود، خویشتن به آموختن این سواد نیازمندند.
تارنماهایی که با کمینه 200 هزار تومان پایه گذاری می شوند و با اضافه کردن یک «نا»ی ناقابل به نام خود ادعای خبرگزاری بودن دارند. رسانه ای که صاحب امتیاز آن هیچ اطلاعی تخصصی و آکادمیک از ارتباطات ندارد و مدیر مسئولی که با دارا بودن چندین سمت اداری در وزارت خانه ها و سازمان ها و مراکز دولتی و غیر دولتی به دعوت صاحب امتیاز سمتی به سمت های او افزوده می شود. مدیر مسئول!
و سردبیران و دبیران اینگونه رسانه ها هم به دلایل های مختلف که خارج از بحث است می شوند سردبیران و دبیران و تیم خبرنگارانی که نه از تجربه کافی برخوردارند و نه تحصیلات آکادمیکی در حوزه ارتباطات دارند و نه مطالعاتی در این رشته. جالب اینجاست که بسیاری از استفاده کنندگان از شبکه های اجتماعی نیز خود را روزنامه نگار می نامند.
اینگونه موارد و مسائل بیشماری از این قبیل باعث شده حرفه روزنامه نگاری با مشکلاتی روبرو شود. کپی برداری از رسانه های دیگر و «چپ نگاری» (این اصطلاح برای تارنماهایی استفاده می شود که ستون سمت چپ رسانه خود را به کپی اخبار از رسانه های دیگر اختصاص داده اند) نیز بلای دیگری است که بسیاری از رسانه ها را درگیر کرده است.
در چند ماه گذشته چند نمونه از غیر حرفه ای عمل کردن برخی از رسانه ها را نوشتم. امروز پس از چند ساعت بار دیگر به تارنمای تابناک مراجعه کردم و این رسانه نیز مانند عملکرد پیشین خود بدون ویرایش متن و عذرخواهی از مخاطبان اقدام به حذف خبر کرده است. که البته هنوز در جستجوی موتور گوگل ذخیره شده است. جالبتر آنکه بسیاری از تارنماهای دیگر هم بدون نوشتم منبع و بدون هیچ تغییری در خبر کپی کرده خود آن را باز نشر داده اند که دوستان می توانند آن را در گوگل جستجو و نتایح را ببیند. برای نمونه خبر کپی شده تابناک در تارنماهای زیر:
پایگاه خبری مستقل و مردمی خبر داغ
جامع ترین وب سایت خبری اصلاح طلب و اعتدال گرا (دمادم)
لینک تارنماهای کپی کرده خبر بدون توجه به گاف منبع خبری در گوگل
